معاونت فرهنگی مدرسه ی علمیّه الزهرا (سلام الله علیها)آزادشهر

از خدا بخواهيم گناهان ما را «اقاله» كند

در دعاي روز چهاردهم ماه مبارك رمضان مي‌خوانيم: «اللهمّ لاتؤاخِذْني فيهِ بالعَثراتِ واقِلْني فيهِ من الخَطايا والهَفَواتِ ولاتَجْعَلْني فيه غَرَضاً للبلايا والآفاتِ بِعِزّتِكَ يا عزّ المسْلمين». «خدايا مؤاخذه نكن مرا در اين روز به لغزش‌ها و درگذر از من در آن از خطاها و بيهودگي‌ها و قرار مده مرا در آن نشانه تير بلاها و آفات، اي عزت دهنده مسلمانان.» *

شرح فراز اول دعا:در شرح فراز «اللهمّ لاتؤاخِذْني فيهِ بالعَثراتِ » مي‌گويد: خدايا من را به لغزش‌ها مؤاخذه نكن. گاهي آدم مي‌لغزد و ايمانش ضعيف مي‌شود و تقوايش از بين مي‌رود. گناهان آدمي همان لغزش است و بايد از خدا بخواهد كه مؤاخذه نشود. وي مي‌افزايد: خدا در اثر گناه به غضب مي‌آيد و سيل و زلزله و بلاياي طبيعي همه آثار گناه است. مردم را توجه نمي‌دهند كه غالب اين اتفاقات و تصادفات به علت انجام گناه است.

کسي كه نماز اول وقت نمي‌خواند و اتوموبيل خود را در جاده مي‌راند، مورد نفرين نماز قرار مي‌گيرد و تصادف مي‌كند. نماز اول وقت انسان را نفرين مي‌كند و مي‌گويد « خدا ضايع كند تو را كه من را ضايع كردي!» وي ادامه مي‌دهد: اگر مسلماني اول وقت نماز بخواند، نماز او را دعا مي‌كند و مي‌گويد: «خدا حفظ كند تو را كه من را حفظ كردي» و زندگي رو به روال مي‌افتد.

اگر كسي با خدا باشد، هيچ كس نمي‌تواند عليه او توطئه كند، چون او خدا را دارد.

شرح فراز دوم دعا:در شرح فراز «واقِلْني فيهِ من الخَطايا والهَفَواتِ» مي‌گويد: خدايا «اقاله» كن و گناهان ما را بيامرز. در دعاي كميل هم اين لفظ است كه خدايا لغزش‌هاي ما را اقاله كن؛ يعني ما را بدون هزينه ببخش. در مورد معامله نيز چنين لفظي در فقه وجود دارد. يعني فروشنده و خريدار حق فسخ معامله را تا زماني كه با يكديگر هستند، دارند. اما بعد از جدايي و بدون دليل نيز اگر مشتري جنس را پس آورد، كاسب مستحب است آن را قبول كند. مثلاً شخصي يك ظرف ماست مي‌‌خرد و به منزل مي‌برد و متوجه مي‌شود كه پيش از وي ظرف ماست ديگري نيز خريداري شده است. در اين حالت اگر ظرف ماست را به فروشنده باز گرداند، مستحب است وي آن را بپذيرد و پول آن را عيناً پس دهد. *

شرح فراز سوم دعا:عبارت «ولاتَجْعَلْني فيه غَرَضاً للبلايا والآفاتِ» اظهار مي‌كند: خدايا من را تير بلا قرار مده. سيل و رانش زمين يعني همان تير! هواپيما در آسمان پرواز مي‌كند و ناگاه روي ساختماني فرود مي‌آيد و همه ساكنان آن از بين مي‌روند. اين غرض و تير بلاست كه حاصل گناه و خطاهاي ماست. اين استاد حوزه علميه مي‌گويد: تمام پيش‌آمدهايي كه مي‌شود همه نتيجه گناهان ماست براي اين گفته من مدرك وجود دارد و هم در قرآن آيه دارد و هم در اين باره روايت و حديث داريم. وي با اشاره به آيه قرآن مي‌گويد: «هر گرفتاري براي شما پيش مي‌آيد، دسترنج خودتان است.» هر چه بكاري همان را درو مي‌كني. از گندم، گندم و از جو، جو مي‌رويد. وي ادامه مي‌دهد: قرآن مي‌فرمايد: «خدا برنامه‌هاي مردم را عوض نمي‌كند، آنها را گرفتار بلا نمي‌كند مگر اينكه خودشان را تغيير دهند.» مثل ماشين كه انحراف به چپ پيدا كند، تصادف مي‌كند، ما هم اگر انحراف به چپ داشته باشيم تصادف، عذاب خدا، مي كنيم. *

شرح فراز چهارم دعادر پايان دعا مي‌گويم: «بِعِزّتِكَ يا عزّ المسْلمين» به عزت خودت، اين دعاها را درباره ما مستجاب كن! اي كسي كه عزت مسلمين با توست. ببينيد الآن مسلمين چه عزتي دارند! آمريكا غر مي‌زند، مسلمانان مقابلش ايستاده‌اند و تمام دنيا عليه آن هستند.

«منم منم» یعنی از خدا خبری نیست!
وقتی انسان با خدا طرف می ‌شود، هيچ وقت منم منم نمی کند.
«من کردم، من کردم»، غلط است.
اگر کسی این حرف را زد بدانید که کارش خراب است و در کارش از خدا خبری نبوده است.

من يك نمونه برايتان بگويم؛ در مورد امام، يک بار کسي نشنيد که ایشان بگويد: من کردم! هرچه بود، می ‌گفت: خدا کرد.
مردم هم حساب او را از مسؤولين اجرايی کشور جدا می کردند؛ ولو اينکه منصوب خودش هم بودند.
چرا؟
چون او به وظيفه اش عمل کرده بود. وظيفه اش ابلاغ بود. به وظيفه‏اش عمل کرد. برای خدا هم کرده بود.

حتّی بگويم الآن هم رهبر محترم خودمان، چون وظيفه اش را انجام می‏ دهد، مردم حسابش را جدا مي کنند. حرف مردم، متوجّه زيرمجموعه ها است.
چرا؟
جهتش اين است که ایشان به وظيفه ‏اش عمل کرده، برای خدا هم کرده و اخلاص داشته است؛ برای همین خدا هم کمکش کرده است. امّا آن ‏هايی که متصدّی اجرای احکام اسلامی هستند، باید جامعه را متعبّد کنند و حرف در مورد عملکرد آن‏ ها است. این ‏ها مشهود است و ذهنی ‏گرایی نيست.

منبع:
سلوک عاشورایی/ منزل پنجم/ استقامت و پایداری
جلسه دوازدهم
از مباحث مرحوم حضرت آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی